21 ομιλίες για το ’21: «Οι αντιπατριώται θέλουν εξολοθρευθή»: Η στάση των εφημερίδων στη διάρκεια του εμφυλίου (1824-1825)

                21 ομιλίες για το ’21: «Οι αντιπατριώται θέλουν εξολοθρευθή»: Η στάση των εφημερίδων στη διάρκεια του εμφυλίου (1824-1825)

Στις 14 Απριλίου, ο κ. Αριστείδης Χατζής, Καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης (ΕΚΠΑ) πραγματοποίησε τη 12^η ομιλία του κύκλου 21 ομιλίες για το '21 που διοργανώνει το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με την ευγενική χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς, στο πλαίσιο του προγράμματος εορτασμού της εθνικής επετείου για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

Η ομιλία με τίτλο «Οι αντιπατριώται θέλουν εξολοθρευθή»: Η στάση των εφημερίδων στη διάρκεια του εμφυλίου (1824-1825) είναι διαθέσιμη στο κανάλι του ΕΚΠΑ στο YouTube, στον σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=7RcgXmvENLc

Οι πρώτες επαναστατικές εφημερίδες που θα κυκλοφορήσουν για τουλάχιστον ένα έτος εκδίδονται το 1824. Οι τρεις από αυτές εκδίδονται στη Στερεά Ελλάδα (δύο στο Μεσολόγγι και μία στην Αθήνα) με χρηματοδότηση και πιεστήρια του φιλελληνικού κομιτάτου του Λονδίνου. Η τέταρτη εκδίδεται στην Ύδρα με χρηματοδότηση της οικογένειας Κουντουριώτη. Και οι τέσσερις αυτές εφημερίδες έχουν διευθυντές / εκδότες με ριζοσπαστικές φιλελεύθερες απόψεις και σκοτεινό παρελθόν. Οι δύο είναι πρώην καρμπονάροι (Giuseppe Chiappe, Pietro Gamba), ο ένας έχει εκδιωχθεί από ελβετικό πανεπιστήμιο για αδιευκρίνιστους λόγους (Johann Jakob Meyer) και ο τέταρτος, ο μόνος Έλληνας (Γεώργιος Ψύλλας), ίσως είχε επαφές με τον δολοφόνο Karl Sand. Οι εφημερίδες αυτές έχουν δύο κοινά: ελέγχονται απολύτως από ριζοσπάστες φιλελεύθερους που συνδέονται με το κυβερνητικό στρατόπεδο, άμεσα (Φίλος του Νόμου) ή έμμεσα (Ελληνικά Χρονικά, Telegrafo Greco, Εφημερίς Αθηνών). Όμως η στάση τους δεν είναι πάντα ενιαία, για διαφόρους λόγους. Κάποιοι από αυτούς τους λόγους είναι η ιδιόμορφη πορεία του Stanhope στην Ελλάδα, η ουδετερότητα Μαυροκορδάτου, ιδίως στη δεύτερη φάση του εμφυλίου, η μεγαλύτερη ή μικρότερη ανεξαρτησία σε σχέση με τους πολιτικούς παράγοντες πίσω από την εφημερίδα (Stanhope,Byron, Μαυροκορδάτος, Γκούρας, Κουντουριώτες), ακόμα και ο προσωπικός χαρακτήρας του εκδότη.

Στην ομιλία παρουσιάστηκαν αυτές οι διαφορές ποιοτικά αλλά και ποσοτικά. Ο κ. Χατζής επιχείρησε να ανιχνεύσει τη στάση κάθε εφημερίδας την περίοδο 1824-1825 συνολικά, τις διακυμάνσεις στον αριθμό και την έκταση των σχετικών δημοσιευμάτων και των κυρίων άρθρων, στην ένταση της κριτικής στη μία ή και στις δύο πλευρές, την επιλογή όρων και εννοιών, κ.λπ. Πέραν της βιβλιογραφίας, προβλήθηκε και σχετικό αρχειακό υλικό από δημοσιευμένες και αδημοσίευτες πηγές.

Η 13^η διαδικτυακή ομιλία πραγματοποιείται στις 21 Απριλίου, όπως πάντα Τετάρτη στις 19:00, από τον κ. Κώστα Κωστή, Καθηγητή, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών (ΕΚΠΑ), ο οποίος θα παρουσιάσει την πορεία προς τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας.

Σύνδεση

Για τη σύνδεση είναι απαραίτητα το ονοματεπώνυμο, email και ο κωδικός 1821.

Όλες οι μέχρι σήμερα διαλέξεις του κύκλου «21 ομιλίες για το ‘21» είναι διαθέσιμες στο κανάλι YouTube του ΕΚΠΑ 

https://youtube.com/playlist?list=PLPzInO4nqiMvBouhhOroO877ULz6A-vWm